11 ¹ Wiara zaś jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy. ² Dzięki niej to przodkowie otrzymali świadectwo. ³ Przez wiarę poznajemy, że słowem Boga światy zostały tak stworzone, iż to, co widzimy, powstało nie z rzeczy widzialnych. ⁴ Przez wiarę Abel złożył Bogu ofiarę cenniejszą od Kaina, za co otrzymał świadectwo, iż jest sprawiedliwy. Bóg bowiem zaświadczył o jego darach, toteż choć umarł, przez nią jeszcze mówi*. ⁵ Przez wiarę Henoch został przeniesiony, aby nie oglądał śmierci. I nie znaleziono go, ponieważ Bóg go zabrał. Przed zabraniem bowiem otrzymał świadectwo, iż podobał się Bogu*. ⁶ Bez wiary zaś nie można podobać się Bogu. Przystępujący bowiem do Boga musi uwierzyć, że [Bóg] jest i że wynagradza tych, którzy Go szukają. ⁷ Przez wiarę Noe został pouczony cudownie o tym, czego jeszcze nie można było ujrzeć, i pełen bojaźni zbudował arkę, aby zbawić swą rodzinę. Przez wiarę też potępił świat i stał się dziedzicem sprawiedliwości, którą otrzymuje się przez wiarę*. ⁸ * Przez wiarę ten, którego nazwano Abrahamem, usłuchał wezwania Bożego, by wyruszyć do ziemi, którą miał objąć w posiadanie. Wyszedł nie wiedząc, dokąd idzie. ⁹ Przez wiarę przywędrował do Ziemi Obiecanej, jako ziemi obcej, pod namiotami mieszkając z Izaakiem i Jakubem, współdziedzicami tej samej obietnicy. ¹⁰ Oczekiwał bowiem miasta zbudowanego na silnych fundamentach, którego architektem i budowniczym jest sam Bóg*. ¹¹ Przez wiarę także i sama Sara, mimo podeszłego wieku, otrzymała moc poczęcia. Uznała bowiem za godnego wiary Tego, który udzielił obietnicy*. ¹² Przeto z człowieka jednego, i to już niemal obumarłego, powstało potomstwo tak liczne, jak gwiazdy niebieskie, jak niezliczony piasek, który jest nad brzegiem morskim*. ¹³ W wierze pomarli oni wszyscy, nie osiągnąwszy tego, co im przyrzeczono, lecz patrzyli na to z daleka i pozdrawiali, uznawszy siebie za gości i pielgrzymów na tej ziemi*. ¹⁴ Ci bowiem, co tak mówią, okazują, że szukają ojczyzny. ¹⁵ Gdyby zaś tę wspominali, z której wyszli, znaleźliby sposobność powrotu do niej. ¹⁶ Teraz zaś do lepszej dążą, to jest do niebieskiej*. Dlatego Bóg nie wstydzi się nosić imienia ich Boga*, gdyż przysposobił im miasto*. ¹⁷ Przez wiarę Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka, i to jedynego syna* składał na ofiarę, on, który otrzymał obietnicę, ¹⁸ któremu powiedziane było: Z Izaaka będzie dla ciebie potomstwo*. ¹⁹ Pomyślał bowiem, iż Bóg mocen wskrzesić także umarłych, i dlatego odzyskał go, jako podobieństwo [śmierci i zmartwychwstania Chrystusa]. ²⁰ Przez wiarę w przyszłość Izaak pobłogosławił Jakuba i Ezawa*. ²¹ Przez wiarę umierający Jakub pobłogosławił każdego z synów Józefa i pochylił się głęboko przed wierzchołkiem jego laski*. ²² Przez wiarę konający Józef wspomniał o wyjściu synów Izraela i dał zlecenie w sprawie swoich kości. ²³ Przez wiarę Mojżesz był ukrywany przez swoich rodziców w ciągu trzech miesięcy po swoim narodzeniu, ponieważ widzieli, że powabne jest dzieciątko*, a nie przerazili się nakazem króla. ²⁴ Przez wiarę Mojżesz, gdy dorósł, odmówił nazywania się synem córki faraona*, ²⁵ wolał raczej cierpieć z ludem Bożym, niż używać przemijających rozkoszy grzechu. ²⁶ Uważał bowiem za większe bogactwo znoszenie zniewag dla Chrystusa* niż wszystkie skarby Egiptu, gdyż patrzył na zapłatę. ²⁷ Przez wiarę opuścił Egipt*, nie uląkłszy się gniewu królewskiego; wytrwał, jakby [na oczy] widział Niewidzialnego. ²⁸ Przez wiarę uczynił Paschę i pokropienie krwią, aby nie dotknął się ich ten, który zabijał to, co pierworodne*. ²⁹ Przez wiarę przeszli Morze Czerwone jak po suchej ziemi, a gdy Egipcjanie spróbowali to uczynić, potonęli*. ³⁰ Przez wiarę upadły mury Jerycha, gdy je obchodzili dokoła w ciągu siedmiu dni*. ³¹ Przez wiarę nierządnica Rachab nie zginęła razem z niewierzącymi, bo przyjęła gościnnie wysłanych na zwiady*. ³² I co jeszcze mam powiedzieć? Nie wystarczyłoby mi bowiem czasu na opowiadanie o Gedeonie, Baraku, Samsonie, Jeftem*, Dawidzie, Samuelu i o prorokach, ³³ którzy przez wiarę pokonali królestwa, dokonali czynów sprawiedliwych, otrzymali obietnicę, zamknęli paszcze lwom*, ³⁴ przygasili żar ognia*, uniknęli ostrza miecza i wyleczyli się z niemocy, stali się bohaterami w wojnie i do ucieczki zmusili nieprzyjacielskie szyki. ³⁵ Dzięki dokonanym przez nich wskrzeszeniom niewiasty otrzymały swoich zmarłych*. Jedni ponieśli katusze, nie przyjąwszy uwolnienia, aby otrzymać lepsze zmartwychwstanie*. ³⁶ Inni zaś doznali zelżywości i biczowania, a nadto kajdan i więzienia. ³⁷ Kamienowano ich, przerzynano piłą, <kuszono>, przebijano mieczem; tułali się w skórach owczych, kozich, w nędzy, w utrapieniu, w ucisku - ³⁸ świat nie był ich wart - i błąkali się po pustyniach i górach, po jaskiniach i rozpadlinach ziemi*. ³⁹ A ci wszyscy, choć ze względu na swą wiarę stali się godni pochwały, nie otrzymali przyrzeczonej obietnicy, ⁴⁰ gdyż Bóg, który nam lepszy los zgotował, nie chciał, aby oni doszli do doskonałości bez nas*.